पपई ,केळी,मिरची, हळद,ऊस,सोयाबीन, कापूस,संत्रा,अद्रक, अश्या पिकाची लागवड करता आहात किंवा केली आहे का? तर या साठी अतिशय उपयुक्त माईकोरायझा वापर करा व उत्पादनात वाढ करा
मायकोरायझा बद्दल माहीती
माईकोरायझा एक उपयुक्त बुरशी आहे जी मातीपासून पोषक द्रव्ये कॅप्चर करुन व्हॅस्क्युलर झाडांच्या मुळांना प्रवेश करते. हे बुरशी वैज्ञानिकदृष्ट्या सुदृढ आणि खनिज पोषणद्रव्ये मातीपासून थेट यजमान वनस्पतीच्या मुळांपर्यंत पोहोचवण्याच्या क्षमतेसाठी प्रसिद्ध आहेत. अंदाजे 80% ज्ञात वनस्पतींच्या प्रजाती, ज्यामध्ये सर्वात जास्त आर्थिकदृष्ट्या नगदी पिके सोयाबीन, कापुस,ऊस,केळी,पपई हळद,वैगरे आहेत, त्यांच्याशी सुसंगत सहजीवन पद्धतीने जगते. झाडे आणि माती मधे माईकोरायझा हे परस्पर फायदेशीर भागीदार आहेत.
परंतु दुर्दैवाने, हे फायदेशीर माईकोरायझा बुरशी मानवनिर्मित लँडस्केपच्या विकासात नष्ट होत चालली आहे, ज्यामुळे या वातावरणातील वनस्पतींना अतीशय संघर्ष करावा लागत आहे.
मायकोरायझा बुरशी मूळ प्रणालीची वसाहत करते, तंतूंचा एक विशाल नेटवर्क तयार करते. हे बुरशीजन्य पध्दत आर्द्रता टिकवून ठेवते आणि नैसर्गिक मूलद्रव्य शोषण करण्यासाठी नैसर्गिकरित्या खनिज व पोषक द्रव्ये आणी अनलॉक करणारी शक्तिशाली एन्झाईम प्रणाली तयार करते.
वनस्पतीच्या मुळाशी जोडण्याच्या त्यांच्या अविश्वसनीय क्षमतेमुळे माईकोरायझा सूक्ष्मबुरशी मुळांच्या विस्तार झपाट्याने करते व आसपासच्या जमिनीच्या मोठ्या प्रमाणातील पाणी आणि पोषक द्रव्ये षोशन करुन त्यास वनस्पतींच्या मुळात आणते,वनस्पतींची पोषण आणि वाढ सुधारते.
मायकोरायझा बुरशीजन्य तंतूचे नेटवर्क तयार करुन हे सूक्ष्म तंतु जमिनीत वाढतात आणि अधिक पोषक द्रव्ये षोशन करुन मुळांना पुरवतात.
अतिरिक्त पाणी आणि पोषक द्रव्य वनस्पतींना पुरवून, माईकोरायझा हे वनस्पतींची प्रतिकारशक्ती आणि आरोग्यासाठी योगदान करते. माईकोरायझा बुरशी मुळे आपन चांगल्या नैसर्गिक जीवनसत्त्व आसलेले पोषकद्रव्ये असलेले अन्न धान्य पीकवु शकतो.,
मायकोरायझा वनस्पतींच्या मुळाशी मिळताच नवीन शाखा सुरू होताना दीसते त्यामुळे झाडांची काईक वाढ चांगली . मायकोरायझा सारखी उपयुक्त बुरशीची उत्पत्ती करुन साधारण 100 ग्रॅम (वैम HD) माईकोरायझा = 100000 प्रोपॅगुल्स आहे.
मायकोरायझा एक खत आहे का?
होय मायकोरायझा हे एक फाॕस्फरस युक्त खतांमधे मोडले जाते कारण ते जमिनीत फाॕस्फरस सोबत पोषक पदार्थ सोडते. मायकोरायझा बुरशी नैसर्गिक, कमी प्रकाशात खतांचा मेळ घालुन मुळ्या मजबूत व प्रतिरोधी तसेच निरोगी झाडे तयार होतात.
मायकोरायझा उपचारांपासून आम्ही काय अपेक्षा करू शकतो?
1)झाडाची चांगली आणि अधिक संतुलित वाढ होते.
2)मातीतील सुक्ष्मद्रव्ये. फाॕस्फरस व पोषक एन्झाईम्स मुळा पर्यंत पोहचविते.
3) फुलं आणि फळ धारणा अधिक मिळते.
4) हानीकारक बुरशीची वाढ होउ देत नाही.
5) झाड काटक बनते प्रतीकुल हवामानात तग धरुन वाढते.
6)पपई मिरची सारख्या पिकाला मर रोग येत नाही.
7)पिकाची वाढ झपाट्यात होते.
8)उत्पादनात लक्षणीय वाढ होते.
माहिती संकलन
श्रीविनायक दिलीपराव यादव-पाटील-उंडाळकर.
B.Sc.Agri,M.Sc.Food Science & Tech.,P.G.D in Agri.Business.
संस्थापक अध्यक्ष,
तेजदिप शेतकरी,कृषी व कृषी पदविधर विकास संस्था,उंडाळे,ता.कराड, जि.सातारा.
मो.नं- 9021025147