लसूण आणि कांद्यामध्ये आढळणारे मुख्य रोग आणि त्यांचे उपाय

लसूण आणि कांदा ही एक वनस्पती मानली जाते आणि त्याचे वैज्ञानिक नाव एलियम सैटिवुम एल आहे. कांदा आणि लसूण ही भारतामध्ये पिकविली जाणारी महत्त्वाची पिके आहेत. लसूण आणि कांदा प्रामुख्याने मसाल्यांमध्ये वापरला जातो. हे औषधी आणि आरोग्यदायी गुणधर्मांमुळे अन्नामध्ये वापरले जाते. लसूण आणि कांदा फक्त भारतातच नव्हे तर संपूर्ण जगात पदार्थांना वेगळी चव देण्यासाठी वापरला जातो. ते कोशिंबीर, भाज्या, लोणचे आणि चटणीच्या रूपात वापरतात. रब्बी हंगामात कांदा आणि लसूणची लागवड केली जाते, परंतु खरीप पावसाळ्यात ते पिकतात.

लसूण हे औषधी स्वरूपात पोट, कान आणि डोळ्याच्या आजारांच्या उपचारांसाठी वापरले जाते. लसूणमध्ये लक्षणीय प्रमाणात सल्फर आढळते. होमिओपॅथी सायन्सनुसार सल्फर त्वचेचे आजार आणि रक्त पातळ ठेवण्यास मदत करते. लसूणमध्ये बर्‍याच प्रकारचे रोग आहेत, जे वेळेवर व्यवस्थापित न केल्यास मोठ्या प्रमाणात हानी पोहोचवू शकतात. लसणाच्या गाठींचे आकार लहान असल्याने उत्पादनात घट दिसून येत असून छोट्या गाठींची किंमतही बाजारात कमी आहे. अशा प्रकारे दोन्ही बाजूंनी शेतकरी त्रस्त आहेत. शेवटच्या आजाराची लक्षणे वेळेवर ओळखून आणि नियंत्रित केल्यास पिकाचे नुकसान टाळता येऊ शकते.

लसूण आणि कांद्यामध्ये आढळणारे मुख्य रोग आणि त्यांचे उपाय खालीलप्रमाणे आहेत: –

जांभळा डाग: –

हा रोग बुरशीजन्य फेरबदलांमुळे होतो. हा रोग कांदा आणि लसूण पिकविणार्‍या सर्व भागात आढळतो. पानांवर आणि बाकी संपूर्ण झाडावर लहान जांभळ्या रंगाचे स्पॉट येतात. नंतर, त्यांचा रंग तपकिरी होतो आणि ते एक मोठे आकार घेतात आणि त्यांचा रंग जांभळा होतो. या स्पॉट्सभोवती एक मंडळ तयार होते.  जेव्हा डाग मोठे होतात तेव्हा पाने पिवळी आणि कोरडी होतात. जेव्हा या रोगाचा बियाण्यावर परिणाम होतो तेव्हा बियाणे विकसित होत नाही. हा रोग कंद पिकांवर देखील परिणाम करतो.

प्रतिबंध

चांगल्या रोग प्रतिरोधक प्रजातींचे बियाणे वापरावे.

इतर पिकांची लागवड बियाणाच्या पिकावर झालेल्या शेतात करावी.

२ किंवा ३ वर्षांचे पीक चक्र अंगीकारले पाहिजे, त्यात कांद्याशी संबंधित सायकलचा समावेश असू नये.

इंडोफिल एम-45  किंवा कॉपर ऑक्सिक्लोराइड 400-500 ग्राम प्रति एकड़च्या हिशोबाने 200 ते 250 लिटर पाण्यात विरघळली जाते आणि 10 किंवा 15 दिवसात सॉल्व्हेट -99, 10 ग्रॅम / 100 लिटर द्रावण सारख्या चिकट पदार्थात मिसळले जाते.

महत्वाच्या बातम्या : –

पिकांवर कीटकनाशक म्हणून कडुनिंबाची पाने किंवा बियाणे कसे वापरावे? जाणून घ्या

गुलाब लागवड पद्धत

आवळा लागवड पद्धत

कृषी कायद्यांना जे म्हणतात काळा, त्यांच्या तोंडाला लावा पाहिजे टाळा – रामदास आठवले

पुणे ठरले सर्वात थंड शहर, पुढील दोन – तीन दिवस तापमानातील घट कायम राहणार