जिरे राजस्थान आणि गुजरातमध्ये रब्बी पिकांचे प्रमुख पीक आहे. अन्ना चवदार बनवण्यासाठी जिरेचा उपयोग केला जातो. याशिवाय मसाल्यांचे मिश्रणही वापरले जाते. जिरेपासून मिळणारे तेला साबण, केसांचे तेल आणि अल्कोहोल तयार करण्यासाठी वापरले जाते. जिरे एक औषधी पीक आहे, म्हणून अनेक प्रकारची औषधे तयार करण्यात उपयुक्त आहे.
झुलसा आजाराची कारणे
हा रोग अल्टरनरिया बार्नेसी नावाच्या बुरशीमुळे होतो. पीकाला फुल आल्यानंतर, आकाशात ढग आल्यास हा रोग होण्याची खात्री आहे. हा रोग फुलांच्या काळीपासून पिकाच्या कापणीपर्यंत कोणत्याही टप्प्यावर होऊ शकतो. हवामान अनुकूल असताना हा रोग फार वेगाने पसरतो.
झुलसा रोगाची लक्षणे
या रोगाची लक्षणे प्रथम पानांवर लहान तपकिरी डाग म्हणून दिसतात आणि हळूहळू हे डाग जांभळे आणि शेवटी काळे होतात. यामुळे पाने, देठ आणि बियाण्यावर उद्रेक होतो. पानांचे किनार हळू हळू वाळू लागतात. जर संसर्गानंतर ओलावा वाढला किंवा पाऊस पडला तर रोग अधिक वाढतो. रोगाची लक्षणे दिसताच उपाययोजना न केल्या तर त्यामुळे होणारे नुकसान थांबविणे फार अवघड आहे.
प्रतिबंध उपाय
- जास्त प्रमाणात सिंचन करू नका.
- उन्हाळ्यात खोल नांगरणी करून शेतात मोकळे सोडले पाहिजे.
- केवळ निरोगी बियाणे वापरा.
- उपचारापूर्वी रोगाचा प्रतिबंध करण्यासाठी, बियाणे पेरणीच्या वेळी थायरम बुरशीनाशक बरोबर उपचार करा.
- मानकोझेब-75 डब्ल्यूपी किंवा कार्बेन्डाझिम W० डब्ल्यूपीची पेरणीनंतर 40-45 दिवसांनी प्रतिलिटर पाण्यात दोन ग्रॅम फवारणी केल्यास रोगाचा प्रतिबंध होतो.
- या आजाराची लक्षणे दिसताच हेक्साकोनॅझोलचे मिश्रण 4 टक्के प्रति लिटर पाण्यात किंवा मेटिराम 55% + पायराक्लोस्ट्रॉबिन 5% द्रावणा प्रति लिटर पाण्यात 5 ग्रॅम दराने फवारणी करावी. आवश्यक असल्यास 15 दिवसांनंतर फवारणी पुन्हा करा.
- 50 एकर तांबे ऑक्सीक्लोराईड 50 डब्ल्यूपी 500 ग्रॅम किंवा 400 ग्रॅम क्लोरोथॅलोनिल (क्लोरोथॅलोनिल) 75% डब्ल्यूपी 200 लिटर पाण्यात मिसळून फवारणी करावी.
महत्वाच्या बातम्या : –
गहू विक्रीसाठी वेबसाइटवर नोंदणी करणे आवश्यक, खरेदी 1 एप्रिल ते 15 जून दरम्यान केली जाईल
खरबूजचे बियाणे खाण्याचे फायदे काय आहेत तुम्हाला माहिती आहे का ?
थायरॉईडसाठी आयुर्वेदिक उपाय जे रोगास मुळापासून दूर करते
राज्यात अनेक ठिकाणी ‘या’ तीन दिवस पावसाची शक्यता
माती परीक्षणाचे नेमके काय फायदे आहेत तुम्हाला माहित आहे का ?